Մեր «Հարյուր Տարվա Մենության» գաղտնիքը

Յուրաքանչյուրն ունի իր «Հարյուր Տարվա Մենությունը»: Իր մտքերը, որոնք գալիս են իր նախնիների ապրածուչապրածից, ասածուչասածից, արածուչարածից: Իր երգերը, որոնք շատ հարազատ են չգիտես որտեղից ու երևի միայն արյան բաղադրության միջոցով են փոխանցվել իրեն: Իր ցավերը, որոնք անհանգստացնում են այն պահից սկսած, երբ ինքն այլևս գիտակցական ու մտածող էակ է: Իր հիշողությունները, որոնք դառն ու տտիպ են` ցեղի անցյալի պես ու նույնքան թանկ ու արժեքավոր են` տոհմի շարունակականության համար:

Մեր «Հարյուր Տարվա Մենությունը» մարկեսյան անձրևի պես մեզ պարբերաբար լվանում է ու լվանում: Մեզ լացացնում է, մեզ տխրեցնում է, մեր մտքի դուռն անդադար բացուխուփ է անում, մեզ մեր բաժին քարանձավում փակու՜մ` մինչև մեր մի բուռ հոգին կծկվի-ճմլվի ու նորից ապրելու ցանկությամբ լցվի: «Հարյուր Տարվա Մենությունը» յուրաքանչյուրիս համար անհատական է այս Երկրի վրա: Մարկեսինը 87 տարի էր, Այդինինը` 51, իմն ու ձերը` Աստծուն է հայտնի:

Այսօր Այդինի ծննդյան օրն է: Եթե ողջ լիներ, հաստատ կտխրեր Մարկեսի համար: Մարկեսն ասել է, թե մարդիկ մահանում են այն ժամանակ, երբ կարողանում են: Այսինքն` երբ պատրաստ են հեռանալու: Այդինը մահվան հետ հաշտ էր դեռ 31 տարեկանում: 1993-ին էր, մի օր զրույցի մեջ ասաց, թե սկսել է մտածել մահվան մասին և հաշտ է այդ մտքի հետ, թե մահից վախենալ պետք չէ, թե երբ մահը գա, ինքը պատրաստ կլինի առանց վախենալու: Քսան տարի հետո նա հեռացավ: Չգիտեմ Մարկեսը երբ է ասել իր խոսքը մահվան մասին, բայց նա էլ իր գործերի մեջ ապրելու մեծ ցանկությունը զուգահեռել է մահվան հետ հաշտ լինելու գաղափարին: Երևի մենք բոլորս ենք մտածում մահվան մասին, բայց քչերս ենք գոնե ինքներս մեզ խոստովանում դրա մասին: Մենք ապրել ենք ուզում` մահվան գաղափարը «թաղելով» մեր մտքերի փոշոտ գզրոցներում…

Մեզանից յուրաքանչյուրն իր «Հարյուր Տարվա Մենությունն» ունի, իր Մարկեսյան անձրևը, իր Այդինյան հարցումները` Կյանքի, Ճշմարտության, Սիրո մասին: Մեզանից յուրաքանչյուրն իր երգն ունի` հեռուներից եկող և դեպի հեռուները թևածող:
... Մեր սիրո հետագիծն ավելի երկար պիտի լինի, քան մեր չարության ընթացքը` անկախ նրանից, թե մեր «Հարյուր Տարվա Մենությունը» որքան է տևում:

Կարինե ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հե՜յ, հեղափոխություն, ո՞ւր մնացիր
• Հանրահավա՞ք եք ուզում, ինքնե՛րդ էլ արեք
• Եռյակում միմյանց հետ հայտարարություններո՞վ են խոսում
• Գյումրու ռուսական ռազմակայանը նախընտրելի ԶԼՄ-ներ ունի՞
• Սխալ տնտեսական քաղաքականությունը հարվածում է սպառողի գրպանին
• «Ժառանգության» հետ մի բան այն չէ
• Օրենքները լավն են, երբ գործում են
• «Ժառանգությունն» ինքն է իրեն դուրս դրել ընդդիմադիր դաշտից
• Ո՞վ պետք է փոխհատուցի գյուղացու կրած վնասի համար
• Դեղերի գները, այնուամենայնիվ, կբարձրանան
• Լիդինգթոն. «Հայ-թուրքական արձանագրությունները պետք է կատարվեն առանց հետաձգման»
• Ծառուկյանն ավելի քան կոմպրոմիսային է
• ԲՀԿ-ի «վազքը» ավելի կարճ կլինի, քան ենթադրվում էր
• Նոր ընդդիմություն կձևավորվի՝ ընդդեմ իշխանության և ոչիշխանականների
• Իշխանափոխությունից հետո «լավ» ընկերները կմնա՞ն համակարգում
• Հոկտեմբերի 27-ի բեռն ու Հայաստանի ապագան
• Գագիկ Ծառուկյանը ներողություն կխնդրի՞
• Ի՞նչ կա Ծառուկյանի մտքին
• Երբ որդեկորույս մայրերին քաշքում են ինչպես խուլիգանների
• Երբ հասցեատերն ավելի կարևոր է, քան հարցն ինքնին

Մեկնաբանություններ